Acne is geen huidaandoening van de laatste jaren. Het werd meer dan tweeduizend jaar geleden al door Hippocrates en Aristoteles omschreven. Acne komt van het oud-Griekse woord ‘acme’ dat piek, punt, hoogtepunt, bloeien of tot rijpheid komen betekent. Het woord acne beschrijft dus welke leeftijdsgroep er het meeste last van heeft en wat de meest voorkomende klacht is. Het komt namelijk vooral voor bij mensen die in de bloei van hun leven zijn (de puberteit). Puistjes die boven de huid ‘uitsteken’ is de meest voorkomende klacht. Acne komt vaker voor dan alle andere huidaandoeningen bij elkaar en maar liefst 90 procent van de mensen krijgt er mee te maken.
Wat is acne?
De huid bevat op elke vierkante centimeter ongeveer vijftien talgklieren. Talg heeft een aantal belangrijke functies, namelijk: het voorkomen van vochtverlies uit de huid, het beschermen tegen bacteriën en schimmels en het soepel houden van de huid. Wanneer de uitgang van de talgklier verstopt raakt, ontstaat acne. De talgklier heeft een kanaaltje waar zij de talg afvoert richting het haartje waar zij bij hoort. Daar waar het haartje de opperhuid uitkomt, gaat de huid een klein stukje naar binnen. Dit noemen we een porie. Acne komt meestal voor in het gezicht, op de rug en op de borst en soms op de schouders, in de hals of in de nek. Kenmerkend voor acne is een combinatie van een vette, glimmende huid, witte bultjes en zwarte puntjes (mee-eters of comodomen), rode pukkels en puistjes met een gele kop en soms littekens. En alhoewel acne geen gevaarlijke aandoening is, hebben de ontsierende verschijnselen vaak een enorme impact op het zelfvertrouwen en de sociale acceptatie van jongeren en volwassenen.
Hoe ontstaat acne?
Acne ontstaat vaak in de pubertijd, maar wij spreken ook van acne bij volwassenen. Door hormonale veranderingen of verstoringen wordt de talgklier en follikel groter, en de talg dikker. Daarnaast is de verhoorning van de huid ook groter, de dode huidcellen stapelen zich op. De cellen van de opperhuid gaan afschilferen en komen dan ook in de porie terecht. Doordat de huidschilfers de uitgang blokkeren, kan de talg niet weg stromen. Hierdoor kan de boel dus gaan verstoppen! Doordat de huidcellen blijven liggen gaat de talg zich hechten aan de huidcellen. Hierdoor kunnen Propionibacteriën (Propioni bacterium Acnes) gaan broeien, hetgeen kan leiden tot een ontsteking. Resultaat: acne (jeugdpuistjes, mee-eters, comedonen, …)
Welke soorten acne bestaan er?
Wat is actieve acne – jeugdpuistjes – acne vulgaris?
Acne vulgaris, kortweg acne genoemd, is de medische term voor jeugdpuistjes. Het komt voor bij 85% van de mensen tussen het 12 en 24e levensjaar. Na de tienerjaren neemt de aanwezigheid van acne sterk af naar ongeveer 5%. Bij vrouwen komt acne op volwassen leeftijd vaker voor dan bij mannen. Het is een aandoening met een relatief grote invloed op de kwaliteit van het leven. Acne is een aandoening van het haartalgkliercomplex. Jeugdpuistjes (acne) ontstaan doordat de geslachtshormonen aan het rijpen zijn, die de talgklieren stimuleren. Daarnaast is de pH-waarde van een puberende huid lager waardoor de acnebacterie de vrije hand krijgt. Deze bacterie gaat in de talgklieren zitten waardoor er een verstopping van de talgklier ontstaat hetgeen op korte duur een puistje (pustel of papel) veroorzaakt. Acne vulgaris wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van mee-eters (comedonen), rode pukkels (papels) en puistjes (pustels). Als er een hevige ontsteking is, ontstaan onderhuidse ontstekingen die na genezing lelijke littekens kunnen achterlaten. Het uitknijpen van puistjes of krabben werkt ontstekingen in de hand.
Wat is hormonale acne?
Hormonale acne komt vaker voor bij jongvolwassenen (leeftijd 21-35) en bij vrouwen, na of tijdens de menopauze (leeftijd 45-50). Veel jonge vrouwen gebruiken op deze leeftijd een anticonceptie middel waar hormonen in zitten. Dit kan net zoals stress, een schommeling veroorzaken in de hormoonhuishouding. Daardoor kan de talgproductie verstoord raken. De ene persoon krijgt een droge, vochtarme huid en de andere persoon krijgt last van hormonale ontstekingen in de huid. Vaak is het ook genetisch bepaald, dat kunt u merken bij de ouders of een familielid. In de menopauze verandert er veel in de hormoonhuishouding. Het lichaam verliest het oestrogeen hormoon, waardoor het niveau van het mannelijke hormoon androgeen stijgt. Nu is de mannenhuid vetter dan de vrouwen huid en stimuleert dit hormoon ook de talgklieren, waardoor de talgklieren verstopt raken en acne kan ontstaan.
Wat is acne conglobata?
Acne conglobata is een ernstige vorm, die voornamelijk bij mannen voorkomt en vaak lang na het twintigste jaar blijft bestaan. De ontstekingen verlopen veel heviger dan bij de gewone acne (acne vulgaris). De schouders, de rug en de borst zijn in het algemeen erger aangedaan dan het gezicht. Kenmerkend zijn de dubbelcomedonen, grote onderhuidse knobbels en abcessen (met pus gevulde holtes), die uiteindelijk genezen met achterlating van ontsierende littekens.
Wat is acne excoriée?
Sommige mensen met acne, veelal jonge vrouwen met geringe acne, kunnen zo geobsedeerd raken door de huidaandoening, dat iedere pukkel wordt opengekrabd of uitgeknepen. Daardoor wordt de ontsteking alleen maar erger en ontstaat littekenvorming (acne excoriée).
Wat doe je aan acne?
Suikers en melk absoluut vermijden. Mensen die een halve liter melk per dag drinken hebben 50 procent meer kans op puistjes dan mensen die zelden of nooit melk drinken. Dat blijkt uit onderzoek van de Harvard School of Public Health. Waar melk hormonen van buitenaf in het lichaam brengt, zorgt suiker en zeker pure, geraffineerde suiker, voor een verhoogde hormoonproductie door het lichaam zelf. (ref bioloog Loren Cordain van de Amerikaanse Colorado State universiteit).
Maar ook in ons huidinstituut kan je terecht voor verschillende behandelingen. We zullen eerst met een huidanalyse nagaan wat jouw huid precies nodig heeft om vervolgens de juiste behandeling tegen acne op te starten.
